روانکارهای صنعتی، شامل روغن صنعتی و گریس صنعتی، موادی هستند که برای کاهش اصطکاک و سایش بین سطوح در تماس مورد استفاده قرار می‌گیرند. این محصولات باعث بهبود کارایی دستگاه‌ها و کاهش هزینه‌های تعمیرات و مصرف انرژی می‌شوند. روانکارهای صنعتی از جمله مهم‌ترین عوامل در افزایش عمر تجهیزات و بهینه‌سازی عملکرد آن‌ها به شمار می‌روند. همچنین، انتخاب صحیح از میان انواع روانکارها می‌تواند تاثیر قابل توجهی در کاهش استهلاک و افزایش بازدهی ماشین آلات صنعتی داشته باشد.
روانکارهای صنعتی، شامل روغن صنعتی و گریس صنعتی، موادی هستند که برای کاهش اصطکاک و سایش بین سطوح در تماس مورد استفاده قرار می‌گیرند. این محصولات باعث بهبود کارایی دستگاه‌ها و کاهش هزینه‌های تعمیرات و مصرف انرژی می‌شوند. روانکارهای صنعتی از جمله مهم‌ترین عوامل در افزایش عمر تجهیزات و بهینه‌سازی عملکرد آن‌ها به شمار می‌روند. همچنین، انتخاب صحیح از میان انواع روانکارها می‌تواند تاثیر قابل توجهی در کاهش استهلاک و افزایش بازدهی ماشین آلات صنعتی داشته باشد.
- جلوگیری از تجمع مواد زائد در روغن های صنعتی
- تمیزکاری و شستشوی قطعات
- حفظ پاکیزگی و جلوگیری از آلودگی سیستم روغن‌کاری
- افزایش کارایی موتور و حفظ راندمان بالا
- حفاظت از سطوح در برابر زنگ زدگی
- صرفه‌جویی در مصرف انرژی
- کاهش اصطکاک و روان سازی حرکت قطعات
- جلوگیری از سایش و خوردگی قطعات
- جذب و انتقال حرارت برای خنک کردن دستگاه
- جلوگیری از آسیب‌دیدگی و ضربه به قطعات در حین کار
- آب‌بندی بین قطعات و ممانعت از نشت
- حفاظت از قطعات فلزی و پلاستیکی در برابر خوردگی
روانکارهای صنعتی مانند روغن صنعتی و گریس صنعتی در صنایع مختلفی از جمله خودروسازی، مهندسی، اتوماسیون، ساخت و ساز، فرآوری مواد غذایی، نفت و گاز و حتی پزشکی نقش حیاتی دارند. هر کدام از این صنایع برای عملکرد بهینه دستگاه‌ها و تجهیزات خود نیازمند روانکارهای تخصصی هستند که بر اساس هدف و شرایط کاری، مواد افزودنی مختلفی به آن‌ها افزوده می‌شود تا کارایی لازم را فراهم کنند.
روغن صنعتی در حالت اولیه خود به عنوان روغن پایه برای استفاده در تجهیزات صنعتی مناسب نیست و نیاز به افزودنی هایی دارد تا ویژگی های مورد نیاز برای مقاومت در برابر حرارت و شرایط سخت کاری را کسب کند. این مواد افزودنی به روانکارهای صنعتی اضافه می‌شوند تا کیفیت و عملکرد آن‌ها را بهبود بخشند. برخی از مهم ترین این مواد عبارتند از:
روغن صنعتی
روغن‌های صنعتی زمانی کاربرد دارند که علاوه بر روانکاری، نیاز به خنک‌سازی تجهیزات نیز وجود داشته باشد. این روغن‌ها قابلیت انتقال حرارت را دارند، به‌طوری‌که گرما از طریق مبدل‌های حرارتی به بیرون منتقل می‌شود. همچنین، روغن‌ها راحت‌تر تمیز می‌شوند و به سطوح فلزی نفوذ بهتری دارند. خرید روغن صنعتی برای تجهیزات حساس به دما توصیه می‌شود.
گریس صنعتی
این نوع روانکار در شرایطی که نیاز به آب بندی و جلوگیری از نشتی وجود دارد، به ویژه در محیط های آلوده، انتخاب مناسبی است. گریس‌ها به دلیل راحتی در استفاده و کارایی در کاهش نویز و روانکاری ماشین‌های قدیمی که دسترسی به آن‌ها سخت است، توصیه می‌شوند. خرید گریس صنعتی برای ماشین‌آلات فرسوده و مناطقی با آلودگی بالا بهترین گزینه است.
انواع روغن روانکار و ویژگی های آن‌ها
روغن هیدرولیک
در سیستم‌های هیدرولیکی، روغن هیدرولیک به‌عنوان عامل انتقال انرژی، حرارت، روانکاری، آب بندی و حذف آلودگی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روغن‌ها نقش اساسی در کاهش گرمای تولید شده و جلوگیری از آسیب به سایر اجزای دستگاه‌ها دارند. روغن‌های هیدرولیک معمولاً دارای شاخص گرانروی بالا بوده و در سیستم‌های گردشی و هیدرولیکی مختلف از جمله صنایع نساجی، یاتاقان‌ها و سیستم‌های چرخ دنده به کار می‌روند.
روغن هیدرولیک
در سیستم‌های هیدرولیکی، روغن هیدرولیک به‌عنوان عامل انتقال انرژی، حرارت، روانکاری، آب بندی و حذف آلودگی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روغن‌ها نقش اساسی در کاهش گرمای تولید شده و جلوگیری از آسیب به سایر اجزای دستگاه‌ها دارند. روغن‌های هیدرولیک معمولاً دارای شاخص گرانروی بالا بوده و در سیستم‌های گردشی و هیدرولیکی مختلف از جمله صنایع نساجی، یاتاقان‌ها و سیستم‌های چرخ دنده به کار می‌روند.
روغن کمپرسور
روغن کمپرسور به‌طور ویژه طراحی شده است تا در شرایط دمای بالا بهترین عملکرد را برای روانکاری و محافظت از کمپرسورهای هوا و پمپ‌های خلاء ارائه دهد. این نوع روغن با هدف جلوگیری از تشکیل رسوبات و لجن، تمامی قطعات دستگاه را به‌طور کارآمد روانکاری می‌کند. همچنین، به دلیل خواص ضد زنگ و ضد کف، از ماشین‌آلات در برابر تخریب، خوردگی و تولید فوم محافظت می نماید.
روغن کمپرسور
روغن کمپرسور به‌طور ویژه طراحی شده است تا در شرایط دمای بالا بهترین عملکرد را برای روانکاری و محافظت از کمپرسورهای هوا و پمپ‌های خلاء ارائه دهد. این نوع روغن با هدف جلوگیری از تشکیل رسوبات و لجن، تمامی قطعات دستگاه را به‌طور کارآمد روانکاری می‌کند. همچنین، به دلیل خواص ضد زنگ و ضد کف، از ماشین‌آلات در برابر تخریب، خوردگی و تولید فوم محافظت می نماید.
روغن انتقال حرارت
روغن انتقال حرارت یکی از روانکارهای صنعتی با کاربرد گسترده در سیستم‌های گرمایش صنایع مختلف است. این روغن‌ها به دلیل سیالیت بالا و محدوده عملکرد وسیع، در صنایعی مانند غذایی، شیمیایی، داروسازی، نساجی، تولید پلاستیک و لاستیک استفاده می‌شوند. از ویژگی‌های بارز این روغن می‌توان به ثبات حرارتی و پایداری اکسیداسیون آن اشاره کرد که مانع از تغییر شکل پس از تماس با آب می‌شود.
روغن انتقال حرارت
روغن انتقال حرارت یکی از روانکارهای صنعتی با کاربرد گسترده در سیستم‌های گرمایش صنایع مختلف است. این روغن‌ها به دلیل سیالیت بالا و محدوده عملکرد وسیع، در صنایعی مانند غذایی، شیمیایی، داروسازی، نساجی، تولید پلاستیک و لاستیک استفاده می‌شوند. از ویژگی‌های بارز این روغن می‌توان به ثبات حرارتی و پایداری اکسیداسیون آن اشاره کرد که مانع از تغییر شکل پس از تماس با آب می‌شود.
روغن گردشی
روغن‌های گردشی از پرکاربردترین روغن‌های صنعتی هستند که به‌ویژه برای یاتاقان‌ها، سیلندرها، چرخ‌دنده‌های مخروطی و حلزونی در صنایع مختلف استفاده می‌شوند. این روغن‌ها با شاخص ویسکوزیته بالا و مقاومت در برابر حرارت، از اجزای تجهیزات صنعتی در برابر سایش، اکسیداسیون، زنگ زدگی و ایجاد کف محافظت می‌کنند. این محصولات به صورت روغن های گردشی مصنوعی و معدنی و در درجه های مختلف ISO قابل دسترسی هستند.
روغن دنده صنعتی (واسکازین)
روغن‌های دنده صنعتی، که به نام واسکازین نیز شناخته می‌شوند، به طور ویژه برای گیربکس‌های صنعتی و چرخ دنده‌های کاهش دهنده طراحی شده‌اند. این روغن‌ها در برابر فشارهای شدید مقاوم هستند و برای ماشین‌های اختلاط بتن، سیستم‌های گردش خون، تجهیزات کشاورزی و حتی عرشه‌های دریایی کاربرد دارند. وظیفه اصلی آن‌ها محافظت از قطعات در برابر سایش، خوردگی و اکسیداسیون است. این محصولات در دو نوع روغن دنده معدنی و روغن دنده مصنوعی موجود هستند.
روغن توربین
روغن‌های توربین با فرمولاسیونی پیشرفته، طراحی شده‌اند تا نیازهای توربین‌های بخار، گاز و یاتاقان‌های صنعتی را برآورده کنند. این روانکارهای صنعتی دارای بازدارنده‌های اکسیداسیون، ضد زنگ‌زدگی و ضد خوردگی هستند که باعث افزایش طول عمر تجهیزات و عملکرد بهتر آن‌ها می‌شوند. همچنین با افزودنی‌های ضد سایش، روانکاری و خنک‌کنندگی بهینه‌ای را ارائه می‌دهند. این روغن‌ها علاوه بر روغن صنعتی، قابلیت استفاده به عنوان سیال هیدرولیک را نیز دارند و در گریدهای مختلف ISO موجود هستند.
انواع گریس ها
گرانروی روغن صنعتی
گرانروی یا ویسکوزیته (Viscosity)، معیاری از مقاومت یک روغن صنعتی در برابر جاری شدن به دلیل اصطکاک بین مولکول‌های آن است. با افزایش دما، گرانروی روغن کاهش می‌یابد؛ به همین دلیل، مقدار گرانروی باید همراه با دمایی که در آن اندازه گیری شده است، مشخص شود. معمولاً گرانروی روغن در بازه دمایی ۴۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی گراد اندازه گیری می شود.
- نقطه ریزش (Pour Point) : کمترین دمایی که روغن قادر به جاری شدن است.
- نقطه اشتعال (Flash Point) : کمترین دمایی که در آن روغن به بخار تبدیل شده و با تماس شعله آتش زا می شود.
روغن های صنعتی به دو دسته اصلی معدنی و سنتتیک تقسیم می شوند. روغن های پایه معدنی، که از پالایش نفت به دست می‌آیند، بخش عمده ای از روغن های موتور و روانکارهای صنعتی را تشکیل می‌دهند. این روغن‌ها به دلیل فرآیند طبیعی خود، گرانروی کمتری دارند و معمولاً در برابر اکسیداسیون کمتر مقاوم هستند.
در مقابل، روغن‌های سنتتیک محصول پتروشیمی هستند و به دلیل فرآیند تولید خاص خود، دارای شاخص گرانروی بالاتری هستند. این ویژگی، آن‌ها را نسبت به روغن‌های معدنی در برابر اکسیداسیون مقاوم‌تر کرده و باعث می‌شود طول عمر بیشتری داشته باشند.